Hoe haal je het meest uit je vakantie?

Hoe veel mensen kijken uit naar de vakantie om even niets te hoeven doen? Alle drukte achter zich te kunnen laten en even op te laden? Als dat moment echter aangebroken is, kiezen veel mensen niet voor echt ontspannen.

Vakantie is doorgaans de tijd geworden van leuke dingen doen en de dingen doen waar je in de drukke agenda niet aan toe gekomen bent en die wel nog moeten gebeuren. Zelfs ontspannende activiteiten als lezen worden vaak ‘musts’, want er is eindelijk tijd om bijvoorbeeld die stapel boeken die zich opgebouwd heeft, door te werken. Deze reclame vond ik even treffend als verontrustend.

‘Neem duizenden boeken mee op reis’ is een boodschap die past in onze tijd. Hoeveel kan ik gedaan krijgen in een zo kort mogelijke tijd? Dat gaat door in de vakantie. Als je terug komt op je werk na de vakantie is de vraag dan ook steevast: ‘Wat heb jij gedaan tijdens je vakantie?’. In plaats van ‘Heb jij voldoende uitgerust tijdens je vakantie?’, terwijl dat is waar mensen juist (zeggen) naar op zoek (te) zijn.

Voldoening door te doen

Dingen doen is hetgeen waar mensen voldoening uit halen. De rest is al snel verkwisting van de tijd. Doelloos niets doen is zonde als er zoveel leuks te doen is. Er is ook zoveel te doen tegenwoordig, we hoeven ons nooit meer te vervelen en de opties zijn eindeloos. Daarmee trappen we in onze vakantie in dezelfde val als gedurende het reguliere leven: als we willen ontspannen zoeken we afleiding in plaats van ontspanning. We gaan voor doen in plaats van even niets doen.

Uiteraard geeft even niet bezig zijn met de stressende of druk makende factor een relatieve ontspanning. Maar ontspan je mentaal ook? Of vervang je het door nieuwe prikkels, die je alleen maar afleiden van de andere en je nog steeds mentaal niet tot rust komt? Echte ontspanning is minder prikkels. Alles wat je doet of prikkels die je zoekt, is voornamelijk afleiding. Zeker als het een beeldscherm heeft, wat doorgaans ware prikkelbombardementen zijn voor de geest, maar door de meeste mensen juist voor ontspanning ingezet wordt.

Een mooi voorbeeld van onze drang om te doen is ook dat mensen er liever voor kiezen om naar de sportschool te gaan dan te mediteren wanneer ze mentaal moe of gestrest zijn. Liever het gevoel hebben echt wat gedaan te hebben in de kostbare tijd om aan jezelf te werken, dan ‘minder’ inspanning te leveren. Het overkomt zelfs de mensen die vaker mediteren en weten hoeveel meer het doet voor de geest dan dezelfde tijd in de sportschool. Uiteraard maakt het sporten ‘het hoofd even leeg’, maar het voorkomt niet dat je evengoed veel prikkels binnenkrijgt. Net zoals bij beeldschermconsumptie. Zeker ook omdat we tijdens het sporten vaak nog extra prikkels toevoegen, zoals hardlopen of de sportschool in met de oordoppen in. We zoeken ontspanning in de afleiding.

Niets doen is niet gemakkelijk

Wanneer we de input van prikkels wat terug brengen, zoals tijdens de vakantie, merken we vaak pas hoe moeilijk we het vinden om los te komen van het doen. Hoe vaak hoor je niet dat mensen een week nodig hebben op vakantie om überhaupt een beetje tot rust te komen. Maar zelfs dan wordt er doorgaans nog steeds bijna compulsief gezocht naar prikkels en dingen ‘doen’. Zelfs als mensen op het strand liggen in de zon, nemen ze er een boek, tablet of smartphone bij en/of luisteren ze naar muziek.

Vraag jezelf eens af hoeveel jij ‘doet’ tijdens je vakantie. Gebruik jij je vakantie optimaal om te herstellen en dat te doen wat je je voorneemt? Als je het ze vraagt, hebben vrijwel alle mensen het gevoel prima te weten hoe ze kunnen ontspannen, maar is dat als je er echt naar gaat kijken niet meer dan afleiding. Hoe is dat voor jou? Zoek je dan echt even geen prikkels, of laat ook jij je verleiden door alle door het bedrijfsleven zo aantrekkelijk mogelijk gemaakte prikkelbombardementen? Ga maar na, elke advertentie is een ‘call to action’. Die, als je echt gaat ervaren hoe je je mentaal erna voelt, je eerder vermoeider dan uitgeruster doen voelen.

Zorg voor balans

Dit alles wil natuurlijk niet zeggen dat je geen leuke dingen meer moet doen tijdens je vakantie. Zorg er echter wel voor dat je de balans in de gaten houdt als het je doel is om tot rust te komen en dat je dus voldoende ontspanning inbouwt.

Je kunt niet optimaal productief en creatief zijn als je geen ontspannen geest hebt. Om zoveel mogelijk uit je werk maar zeker ook leven te halen, is het dus belangrijk te zorgen voor een goed evenwicht. De vakantie leent zich er prima voor daaraan te werken. Ook in je dagelijks leven is het echter belangrijk daar ruimte voor te maken, want een paar weken vakantie is onvoldoende om te compenseren voor de rest van het jaar stress. Zeker als je ook nog de vakanties volpropt met dingen ‘doen’.

Yes, meditatie!

Zonder voor de eigen parochie te willen preken, is meditatie het ultieme middel om je daarmee te helpen. Mijn boek heet niet voor niets ‘Meditatie, je dagelijkse minivakantie’. Er is geen methode waarbij je zo bewust even rust neemt van alle externe prikkels en bewust bezig bent je niet te laten meeslepen en beïnvloeden door de interne prikkels. Doe er je voordeel mee!

Daarbij gaan mijn wekelijkse meditatie avonden gewoon door in de zomer. Het ideale moment om een gewoonte te starten, waar als het werk er is vaak net wat minder tijd en ruimte voor is. Je bent meer dan welkom. En mocht je toch één boek mee willen nemen op vakantie, wellicht is die over je dagelijkse minivakantie wel uitermate toepasselijk. Hele fijne vakantie en wie weet tot snel bij een van mijn trainingen!